Steeds meer Belgen krijgen huidkanker voor de tweede keer

Wie huidkanker heeft gehad, loopt een groter risico om opnieuw die diagnose te krijgen. In haar jaarlijkse sensibiliseringscampagne vraagt Euromelanoma daarom extra aandacht voor de fysieke en psychologische ondersteuning van patiënten. Dermatoloog Thomas Maselis, Belgisch voorzitter van Euromelanoma: “Onze huid is het orgaan dat het vaakst getroffen wordt door tumoren, verantwoordelijk voor 40 tot 50% van alle kankers. Vandaar het belang om regelmatig je huid te checken. We starten ook een samenwerking met beroepsverenigingen die veel huid zien, zoals kinesisten, thuisverpleegkundigen, kappers… Zij moeten geen diagnose stellen, maar kunnen wel wijzen op een mogelijk verdacht vlekje.”

12% van de ex-huidkankerpatiënten krijgt nieuwe huidkanker

Geen enkele kanker stijgt zo snel in aantal als huidkanker. In 2004 registreerde de Stichting Kankerregister in ons land zo’n 11.000 nieuwe huidkankers, in 2024 zullen dat er om en bij de 50.000 zijn. “Een stijging van 500% in 20 jaar”, zegt dermatoloog Thomas Maselis.

Steeds meer Belgen krijgen huidkanker – vandaag ontwikkelt één op de zes een huidtumor in zijn leven. Wie ooit huidkanker heeft gehad, loopt ook een groter risico om opnieuw de diagnose te krijgen. “Dat geldt voor ongeveer 12% van de patiënten. Als we naar de drie meest voorkomende huidkankers kijken, dan bedraagt dat risico bij het basaalcelcarcinoom 40% binnen drie jaar en bij het plaveiselcelcarcinoom 30% binnen vijf jaar. Melanoompatiënten hebben tien keer meer risico om een nieuw melanoom te ontwikkelen. Dat maakt dat niet alleen steeds meer Belgen jaarlijks huidkanker krijgen, maar ook steeds meer Belgen voor een tweede keer. Het is dus belangrijk om opgevolgd te worden én jezelf op te volgen, door je huid regelmatig te controleren. Angst is niet nodig en je moet niet standaard naar een dermatoloog voor een screening. Maar áls je je zorgen maakt over een verdacht vlekje, dan moet je niet wachten.”

Het stijgend aantal huidkankerpatiënten in ons land is terug te brengen tot drie grote oorzaken. Naast de stijgende levensverwachting (wij worden ouder en dus ook onze huid, waardoor de kans vergroot dat huidcellen verkankeren) en de grotere blootstelling aan uv-stralen (zonnebanken, reizen…) spelen ook ‘immunosuppressiva’ een rol. Zo nemen steeds meer mensen medicatie die het afweersysteem onderdrukken – zoals bijvoorbeeld mensen met een transplantorgaan, auto-immuunziekte of artritis.

Recent Spaans onderzoek toont aan dat er geen verschil in zonveilig gedrag is tussen mensen met en zonder een voorgeschiedenis van huidkanker, ondanks het verhoogde risico bij wie ooit al huidkanker heeft gehad. Professor Véronique del Marmol, Europees voorzitter van Euromelanoma: “Huidkanker is een van de weinige vormen van kanker die we zelf kunnen zien, dus het is belangrijk dat mensen hun eigen huid kennen en controleren op tekenen van verandering. Zeker als je al huidkanker hebt gehad, is waakzaamheid nodig. Bescherm je tegen verdere schade door de zon, laat je huid regelmatig controleren en woon je vervolgafspraken bij. Deze 25e campagne ‘Live & Learn + Learn to Live’ focust op deze groep patiënten en wil een positieve, gezonde kijk aanmoedigen.”

Belgische primeur: samenwerking met beroepsverenigingen

Voor de eerste keer in de Euromelanoma-geschiedenis roepen dermatologen de hulp in van specifieke beroepsverenigingen die binnen hun job veel in contact komen met huid. België is daarbij het eerste land dat een concrete samenwerking heeft opgezet. Via sociale media geven kinesisten, thuisverpleegkundigen, vroedvrouwen, schoonheidsspecialisten, kappers, podologen, tatoeëerders, masseurs… ook preventieve tips mee om je huid te beschermen tegen te veel zon.

Thomas Maselis: “Huidkanker, in een vroeg stadium, is vandaag perfect te genezen. Maar het is niet omdat er betere behandelingen zijn dat je minder aandacht moet geven aan een verdacht vlekje. Samen met professionals die in hun vakgebied veel met huid bezig zijn, willen we die boodschap breed overbrengen. Het is niet de bedoeling dat zij diagnoses stellen, wel dat ze aandachtig zijn voor mogelijk verdachte vlekjes en de persoon in kwestie doorverwijzen naar de huisarts.”

Nood aan psychologische steun

De Euromelanoma-campagne 2024 vraagt – naast de klassieke preventie in de strijd tegen huidkanker – extra aandacht voor de fysieke én psychologische ondersteuning van patiënten na de diagnose. Want depressie en angst komen vaak voor bij melanoompatiënten, ook na de behandeling, waarbij onvoldoende ondersteuning en angst voor herhaling de grootste impact hebben op de gezondheid en levenskwaliteit van de patiënt.

Thomas Maselis: “De campagne moedigt patiënten aan om waakzaam te zijn, een volwaardig en gezond leven te leiden, maar herinnert mensen ook aan de psychologische ondersteuning die voor hen beschikbaar is. Want je mag de impact niet onderschatten. Ook al zijn het basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom bijvoorbeeld goed te genezen, de diagnose ‘kanker’ komt toch binnen, het doet wat met een mens.”

Euromelanoma blijft dan ook volop inzetten op bewustmaking. “Het duurt nu eenmaal heel erg lang voor je het effect van primaire preventie ziet. En het is ook niet omdat mensen iets weten – namelijk niet onbeschermd in de zon zitten –, dat ze het ook doen… Euromelanoma is in 1999 in België gestart. In Australië, waar ze al 15 jaar langer bezig zijn, zien we nu eindelijk een vermindering van het aantal huidkankers bij 20- tot 30-jarigen.”

• Bezoek www.euromelanoma.eu om te leren hoe je je huid tegen de zon kan beschermen en hoe je je huid kan controleren op tekenen van huidkanker.

• Bekijk de video waarin ex-huidkankerpatiënte Goedele Liekens getuigt over de impact van de ziekte en behandeling op haar leven.

Recht om vergeten te worden

Het ‘recht om vergeten te worden’ houdt in dat verzekeraars en financiële instellingen na een bepaalde periode na het einde van een succesvolle behandeling geen rekening meer mogen houden met die kanker bij de aanvraag van een lening, hypotheek of verzekering en geen medische bijpremie meer mogen aanrekenen.

Professor Françoise Meunier, oprichtster van het Europese initiatief ‘Ending Discrimination against Cancer survivors’, is het boegbeeld van de strijd die zowel in België als in andere Europese landen vruchten begint af te werpen. België is daarbij het eerste land ter wereld dat het recht om vergeten te worden ook toepast in de verzekering voor het gewaarborgd inkomen voor ex-kankerpatiënten (sinds 2022) – naast de schuldsaldoverzekering (sinds 2020). Er is ook een lijst met uitzonderingen die regelmatig bijgewerkt wordt, bijvoorbeeld voor bepaalde kankers met een betere prognose waarvoor de termijnen verkort worden.

Tijdens de persconferentie ging professor Jean-Marie Nogaret ook dieper in op wat dit voor hem heeft betekend als borstkankerchirurg die zelf enkele jaren geleden kanker heeft gehad.

Professor Françoise Meunier: “Ik vecht al tien jaar om ervoor te zorgen dat kanker krijgen en overleven niet levenslang wordt bestraft, gezien de financiële discriminatie bij het verkrijgen van leningen en verzekeringen. Daarom pleit ik voor de ontwikkeling en implementatie van zowel een nationale als Europese wetgeving om te voorkomen dat overlevenden van kanker financiële diensten worden geweigerd of onterechte extra premies worden aangerekend. Een dergelijke wetgeving bestaat in België al sinds 2019 (en is van toepassing sinds 2020) met een geleidelijke verkorting van de periode na het einde van de behandeling om dit recht om vergeten te worden te verkrijgen bij uitblijven van herhaling. Wat melanoom betreft, is er in bepaalde gevallen een verkorting van de wachttijd na het einde van de behandeling tot één jaar, namelijk bij een excisie van een melanoom in situ (waarbij de kwaadaardige pigmentcellen slechts oppervlakkig in de opperhuid zitten). In het geval van invasief melanoom geldt in België acht jaar uitstel tot 1 januari 2025 en vanaf januari 2025 vijf jaar, zoals voor alle vormen van kanker.”

Meer info: https://endingdiscrimination-cancersurvivors.eu

Bekijk alle foto's hier:

Euromelanoma Press Conference

Photo collection by Sven van Gestel Photography

Pixieset

Bronnen

Campagne is mede mogelijk gemaakt dankzij deze sponsors.

Campagnemateriaal

Over Euromelanoma – www.euromelanoma.eu

Euromelanoma, een geëngageerd netwerk van Europese dermatologen in 33 landen, streeft naar meer bewustzijn rond huidkanker. Daarvoor zet Euromelanoma sterk in op het informeren en sensibiliseren van het grote publiek. Anderzijds delen de dermatologen hun wetenschappelijke kennis en ervaring met de zorgsector. Ook werken ze samen met beleidsmakers om ervoor te zorgen dat de behandeling van huidkanker volledig wordt erkend en ondersteund in de gezondheidszorg. Euromelanoma werd in 1999 opgericht door zes Belgische dermatologen.

Voor meer info
​RCA I Kirsten Van de Werf I Tel. +32 492 12 77 54 I kirsten@rca.be I www.rcapress.be